آموزش مقدماتی پایتون – قسمت پنجم(عملگرهای پایه)
سلام
در پنجمین قسمت از آموزش پایتون می پردازیم به معرفی انواع عملگرهای پایه و نحوه استفاده از اونها در پایتون، در ادامه همراه بپرسم باشید.
عملگرهای پایه در پایتون
عملگرها ساختارهایی هستند که می‌توانند مقدار عملوندها را دستکاری کنند.
عبارت ۹=۴+۵ را در نظر بگیرید. در اینجا ۴ و ۵ عملوند و + عملگر نامیده می‌شوند.
انواع اپراتور
زبان پایتون از انواع عملگرهای زیر پشتیبانی می‌کند:
- عملگرهای حسابی (Arithmetic Operators)
- اپراتورهای مقایسه (رابطه ای) (Comparison (Relational) Operators)
- اپراتورهای انتساب (Assignment Operators)
- عملگرهای منطقی (Logical Operators)
- اپراتورهای بیتی (Bitwise Operators)
- اپراتورهای عضویت (Membership Operators)
- اپراتورهای هویت (Identity Operators)
عملگرهای حسابی در پایتون
فرض کنید متغیر a دارای ۱۰ و متغیر b دارای ۲۰ باشد، پس داریم:
|
عملگر |
توضیح |
مثال |
|
+ (جمع) |
مقادیر را در دو طرف اپراتور اضافه می‌کند. |
a + b = 30 |
|
– (تفریق) |
عملوند سمت راست را از عملوند سمت چپ کم می‌کند. |
a – b = -10 |
|
* (ضرب) |
مقادیر را در دو طرف عملگر ضرب می‌کند. |
a * b = 200 |
|
/ (تقسیم) |
عملوند سمت چپ را بر عملوند سمت راست تقسیم می‌کند. |
b / a = 2 |
|
% (باقیمانده) |
عملوند سمت چپ را بر عملوند سمت راست تقسیم می‌کند و باقیمانده را برمی‌گرداند. |
b % a = 0 |
|
** (توان) |
محاسبه نمایی (توان) را روی اپراتورها انجام می‌دهد. |
a**b =10 به توان ۲۰ |
|
//(تقسیم صحیح) |
تقسیم عملوندها که در آن حاصل مقداری است که در آن ارقام بعد از نقطه اعشار حذف می‌شوند. نتیجه تقسیم را به عدد صحیح کوچکتر رند می‌کند مانند جزء صحیح(مانند همین مثال تقسیم ۱۱- بر ۳ که حاصل عددی بین ۳- و ۴- می‌باشد اما حاصل به عدد ۴- که کوچکتر است رند شده است). |
۹//۲ = ۴ and 9.0//2.0 = 4.0, -11//3 = -4, -11.0//3 = -4.0 |
عملگرهای مقایسه در پایتون
این عملگرها مقادیر دو طرف آنها را مقایسه کرده و رابطه بین آنها را تعیین می‌کنند. به آنها عملگرهای رابطه ای نیز گفته می‌شود.
فرض کنید متغیر a دارای ۱۰ و متغیر b دارای ۲۰ باشد، پس داریم:
| عملگر | توضیح | مثال |
| ==(مساوی) | اگر مقادیر دو عملوند با هم برابر باشند، شرط درست می‌شود. | (a == b) is not true. |
| !=(نامساوی) | اگر مقادیر دو عملوند برابر نباشند، شرط درست می‌شود. | (a != b) is true. |
| <>(نامساوی) | اگر مقادیر دو عملوند برابر نباشند، شرط درست می‌شود. (شبیه به != عمل می‌کند) | (a <> b) is true. |
| >(بزرگتر) | اگر مقدار عملوند چپ بزرگتر از مقدار عملوند راست باشد، شرط درست می‌شود. | (a > b) is not true. |
| <(کوچکتر) | اگر مقدار عملوند چپ کمتر از مقدار عملوند راست باشد، شرط درست می‌شود. | (a < b) is true. |
| >=(بزرگتر مساوی) | اگر مقدار عملوند چپ بزرگتر یا مساوی با مقدار عملوند راست باشد، شرط درست می‌شود. | (a >= b) is not true. |
| <=(کوچکتر مساوی) | اگر مقدار عملوند چپ کمتر یا مساوی با مقدار عملوند راست باشد، شرط درست می‌شود. | (a <= b) is true. |
عملگرهای تخصیص(انتساب) در پایتون
فرض کنید متغیر a دارای ۱۰ و متغیر b دارای ۲۰ باشد، پس داریم:
| عملگر | توضیح | مثال |
| =(انتساب) | مقادیر را از عملوند سمت راست به عملوند سمت چپ اختصاص می‌دهد. |
c = a + b مقدار a + b را به c اختصاص می‌دهد |
| += (جمع و انتساب) | عملوند راست را به عملوند چپ اضافه می‌کند و نتیجه را به عملوند چپ اختصاص می‌دهد. |
c += a معادل c = c + a است |
| -= (تفریق و انتساب) | عملوند سمت راست را از عملوند چپ کم می‌کند و نتیجه را به عملوند چپ اختصاص می‌دهد. |
c -= a معادل c = c – a است |
| *= (ضرب و انتساب) | عملوند راست را با عملوند چپ ضرب می‌کند و نتیجه را به عملوند چپ نسبت می‌دهد. |
c *= a معادل c = c * a است |
| /= (تقسیم و انتساب) | عملوند چپ را با عملوند راست تقسیم می‌کند و نتیجه را به عملوند چپ اختصاص می‌دهد. |
c /= a معادل c = c / a است |
| %= (باقیمانده و انتساب) | با استفاده از دو عملوند باقیمانده می‌گیرد و نتیجه را به عملوند چپ اختصاص می‌دهد. |
c %= a معادل c = c % a است |
| **= (توان و انتساب) | محاسبه نمایی (توان) را روی عملگرها انجام می‌دهد و نتیجه را به عملوند سمت چپ اختصاص می‌دهد. |
c **= a معادل c = c ** a است |
| //= (تقسیم صحیح و انتساب) | تقسیم صحیح را روی عملگرها انجام می‌دهد و به عملوند سمت چپ مقدار می‌دهد. |
c //= a معادل c = c // a است |
عملگرهای بیتی در پایتون
عملگر بیتی روی بیت‌ها کار می‌کند و عملیات بیت به بیت را انجام می‌دهد. فرض کنید
a = 60; و b = 13;
اکنون در فرمت باینری مقادیر آنها به ترتیب ۰۰۱۱۱۱۰۰ و ۰۰۰۰۱۱۰۱ خواهد بود. جدول زیر عملگرهای بیتی پشتیبانی شده توسط زبان پایتون را با یک مثال فهرست می‌کند، ما از دو متغیر بالا (a و b) به عنوان عملوند استفاده می‌کنیم.
a = 0011 1100
b = 0000 1101
عملگرهای Bitwise زیر توسط زبان پایتون پشتیبانی می‌شوند:
| عملگر | توضیح | مثال |
|
& Binary AND |
دو عدد را به صورت بیت به بیت با یکدیگر مقایسه کرده و اگر هر دو بیت متناظر ۱ باشد در جایگاه متناظر حاصل نیز ۱ قرار می‌دهد. |
(a & b) (0000 1100) |
|
| Binary OR |
دو عدد را به صورت بیت به بیت با یکدیگر مقایسه کرده و اگر هر دو بیت متناظر ۱ و یا یکی از آنها ۱ باشد در جایگاه متناظر حاصل نیز ۱ قرار می‌دهد. |
(a | b) = 61 (0011 1101) |
|
^ Binary XOR |
دو عدد را به صورت بیت به بیت با یکدیگر مقایسه کرده و اگر تنها یک بیت از دو بیت متناظر(نه هر دو) ۱ باشد در جایگاه متناظر حاصل نیز ۱ قرار می‌دهد. |
(a ^ b) = 49 (0011 0001) |
|
~ Binary Ones Complement |
بیت‌های عدد را معکوس می‌کند(۰ را به ۱ و ۱ را به ۰ تبدیل می‌کند). |
(~a ) = -61 (1100 0011) |
|
<< Binary Left Shift |
مقدار عملوند سمت چپ با تعداد بیت‌های مشخص شده در عملوند سمت راست به چپ منتقل می‌شود. |
a << 2 = 240 (1111 0000) |
|
>> Binary Right Shift |
مقدار عملوند سمت چپ با تعداد بیت‌های مشخص شده در عملوند سمت راست به سمت راست منتقل می‌شود. |
a >> 2 = 15 (0000 1111) |
عملگرهای منطقی در پایتون
عملگرهای منطقی زیر توسط زبان پایتون پشتیبانی می‌شوند. فرض کنید متغیر a دارای ۱۰ و متغیر b دارای ۲۰ باشد:
| عملگر | توضیح | مثال |
|
and Logical AND |
اگر هر دو عملوند درست باشند، شرط درست می‌شود. | (a and b) is true. |
|
or Logical OR |
اگر هر یک از دو عملوند غیر صفر و یا درست باشد، شرط درست می‌شود. | (a or b) is true. |
|
not Logical NOT |
برای معکوس کردن حالت منطقی عملوند آن استفاده می‌شود. | Not(a and b) is false. |
اپراتورهای عضویت در پایتون
عملگرهای عضویت پایتون برای بررسی عضویت(وجود) در یک دنباله مانند رشته ها، لیست‌ها یا تاپل‌ها استفاده می‌شود. دو اپراتور عضویت وجود دارد که در زیر توضیح داده شده است:
| عملگر | توضیح | مثال |
| in | اگر متغیری را در دنباله مشخص شده پیدا کند، درست(True) و در غیر این صورت نادرست(False) ارزیابی می‌شود. |
x in y اگر x عضوی از دنباله y باشد، در اینجا به مقدار درست منجر می‌شود. |
| not in | اگر متغیری را در دنباله مشخص شده پیدا نکند، درست(True) و در غیر این صورت نادرست(False) ارزیابی می‌شود. |
x not in y اگر x عضوی از دنباله y نباشد، در اینجا به مقدار درست منجر می‌شود. |
عملگرهای هویت در پایتون
عملگرهای هویت، مکان‌های حافظه دو شی را با هم مقایسه می‌کنند. دو عملگر هویت وجود دارد که در زیر توضیح داده شده است:
| عملگر | توضیح | مثال |
| is | اگر متغیرهای دو طرف اپراتور به یک شی اشاره کنند true و در غیر این صورت false ارزیابی می‌شود. |
x is y اگر id(x) (مکان حافظه x) برابر id(y) (مکان حافظه y) باشد، در اینجا به مقدار درست منجر می‌شود. |
| is not | اگر متغیرهای دو طرف اپراتور به یک شی اشاره کنند false و در غیر این صورت true ارزیابی می‌شود. |
x is not y اگر id(x) (مکان حافظه x) برابر id(y) (مکان حافظه y) نباشد، در اینجا به مقدار درست منجر می‌شود. |
اولویت عملگرهای پایتون
جدول زیر همه عملگرها را از بالاترین اولویت تا کمترین فهرست می‌کند.
| ترتیب | عملگر |
| ۱ | ** |
| ۲ |
~ + – (در اینجا – و + تک عملوندی هستند و برای مشخص کردن علامت عدد به کار می‌روند.) |
| ۳ | * / % // |
| ۴ |
+ – (در اینجا منظور عملگرهای جمع و تفریق می‌باشد.) |
| ۵ | >> << |
| ۶ | & |
| ۷ | ^ | |
| ۸ | <= < > >= |
| ۹ | <> == != |
| ۱۰ | = %= /= //= -= += *= **= |
| ۱۱ | is, is not |
| ۱۲ | in, not in |
| ۱۳ | not, or, and |
سعی کردیم به صورت کاملا جامع تمامی عملگرهای پایتون + نحوه استفاده از آنها را بیاوریم 🙂
این قسمت از آموزش به پایان رسید، همراه ما باشید با دیگر آموزش ها ….
موفق باشید.
ارسال نظر
شما باید وارد شوید یا عضو شوید تا بتوانید نظر ارسال کنید